Obiekty Muzeum Zagłębia w Będzinie zbadane przez naukowców z PW

Celem projektu było opracowanie metodologii prowadzenia wiarygodnych analiz stanu technicznego obiektów zabytkowych. Analizy te były wspierane elementami uczenia maszynowego i wnioskowania statystycznego. Prace badawcze koncentrowały się na zasobach Muzeum Zagłębia w Będzinie, w tym na Pałacu Mieroszewskich, zamku warownym, podziemiach oraz synagodze „Mizrachi”.

W ramach projektu korzystano z różnych metod pomiarowych, w tym pomiarów niwelacyjnych, sieci kątowo-liniowych, naziemnego skaningu laserowego oraz nalotów bezzałogowym statkiem powietrznym wyposażonym w kamerę fotogrametryczną. Pozyskane w ten sposób, a następnie przetworzone dane, takie jak na przykład chmury punktów i zobrazowania fotogrametryczne, analizowano z użyciem nowoczesnego oprogramowania oraz autorskich dla tego projektu rozwiązań.

Projekt miał również na celu testowanie różnych metod pomiarowych (geodezyjnych, geotechnicznych, konstrukcyjno-budowlanych) oraz opracowanie spójnej metodyki integracji danych wieloźródłowych. Dodatkowo, realizowano stały monitoring zmian geometrycznych obiektów, co przyczyniło się do stworzenia bazy wiedzy o stanie technicznym tych cennych zabytków. Efektem tych działań będzie opracowanie kompleksowego systemu zarządzania ryzykiem dla obiektów zabytkowych, uwzględniającego różnorodne konstrukcje i przeznaczenie tych obiektów.

Kierownikami badania byli dr inż. Krzysztof Karsznia, odpowiedzialny za klasyczne metody pomiarowe, oraz dr inż. Ewa Świerczyńska, która prowadziła badania nad nowoczesnymi metodami fotogrametrycznymi i skanowaniem laserowym. W sumie na realizację projektów przeznaczono 47 000 zł z grantów Rady Naukowej Dyscypliny Inżynieria Lądowa, Geodezja i Transport. Pierwsze zadanie realizowane było w latach 2022–2023, natomiast drugie w latach 2023–2024.

Poza wspomnianymi kierownikami zadań w projekcie wzięli udział również inni pracownicy Politechniki Warszawskiej – m.in. mgr inż. Krzysztof Książek, dr inż. Waldemar Odziemczyk, dr inż. Sławomir Łapiński, którzy opracowywali koncepcje sieci badawczych, przeprowadzali pomiary geodezyjne, geotechniczne i budowlane oraz realizowali analizy przestrzenne. Współpracowano również z międzynarodowymi partnerami z Uniwersytetu Sannio w Benewencie (Włochy) oraz z Politechniką Bydgoską.

Efekty wypracowane w ramach prowadzonych badań przyniosą korzyści zarówno w postaci nowych publikacji naukowych i monografii, jak i praktycznych zastosowań w zakresie ochrony dziedzictwa narodowego. Dzięki przeprowadzonym badaniom możliwe było pozyskanie dofinansowania na prace remontowe obiektów w Muzeum Zagłębia. Projekt wzbogacił także program kompleksowego zarządzania ryzykiem, integrując dane z różnych źródeł, w tym pomiarów geodezyjnych, geotechnicznych i dokumentacji konstrukcyjnej.

Choć formalne zakończenie projektów miało miejsce w 2024 roku, prace badawcze będą kontynuowane z pomocą Muzeum Zagłębia w Będzinie i innych instytucji.