Ewaluacja w nowym wydaniu

Jak przypomina resort nauki, Konstytucja dla Nauki poddała system oceny jakości działalności naukowej gruntownej reformie. Nowe zasady mają sprawić, że ewaluacja będzie bardziej sprawiedliwa, miarodajna i motywująca do doskonałości naukowej. Od uzyskanych w ewaluacji kategorii naukowych będą zależały kluczowe uprawnienia przysługujące jednostce. Zarówno do prowadzenia studiów oraz szkół doktorskich, jak i do nadawania stopni i tytułów. Kategorie będą miały również wpływ na wysokość subwencji.

W nowym systemie oceny trzy zmiany są kluczowe. Po pierwsze, ocena będzie się odbywać w ramach dyscyplin, nie wydziałów. Nowa ewaluacja szanuje odmienne praktyki publikacyjne i wzorce cytowań w poszczególnych dyscyplinach. Dlatego ocena działalności naukowej jednostek będzie dokonywana w ramach dyscyplin, a nie wydziałów. Dzięki temu dokonania językoznawców będą porównywane tylko z dokonaniami innych językoznawców, a nie – np. z historykami.

Po drugie, ewaluacją mają być objęci wszyscy pracownicy naukowi (zatrudnieni na stanowiskach badawczych i badawczo-dydaktycznych), a nie tylko wybrani. Takie podejście ma pozwolić na rzetelną ocenę poziomu naukowego jednostki. Ministerstwo podkreśla, że trzeba pamiętać, iż ocena pracowników dokonywana w ramach ewaluacji jednostek naukowych to coś zupełnie innego niż ocena działalności naukowej poszczególnych badaczy. Uzyskana przez uczelnię kategoria w danej dyscyplinie nie przełoży się bezpośrednio na ścieżkę awansu naukowego konkretnego naukowca ani na ocenę okresową nauczyciela akademickiego.

Po trzecie, wprowadzenie limitu osiągnięć zgłaszanych do oceny (4 osiągnięcia na 4 lata). Dzięki temu naukowcy będą mogli skupić się na ambitnych badaniach, a nie na masowej produkcji publikacji. Limit ma zapobiec zjawisku tzw. punktozy. Ograniczenia zgłaszanych osiągnięć będą odpowiednio zwiększane dla publikacji wieloautorskich. Ma to być zachęta do powstawania zespołów badawczych.