Geoinformacja dla każdego, ale ze znakiem zapytania

Główny geodeta kraju Kazimierz Bujakowski przedstawił geodezyjne i kartograficzne aspekty tworzenia infrastruktury informacji przestrzennej. Szczególną uwagę zwrócił na ustawowy obowiązek współdziałania różnych podmiotów w tym zakresie. Jak podkreślił, referencyjność danych zawartych państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym powinna być nie tylko zapisana w prawie, ale i uznana przez użytkowników. Za priorytet GUGiK uznał poprawę jakości tych danych.

O trendach w geoinformacji mówili animator konferencji prof. Jerzy Gaździcki oraz dr Adam Iwaniak z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Profesor Gaździcki przytoczył tezy konferencji zorganizowanej w Bangor (USA, 2011), że technologie geoprzestrzenne mają nieujawniony jeszcze potencjał rozwoju, możliwości zastosowania ich do zaspokajania potrzeb współczesnego świata rosną wykładniczo, rośnie także publiczna świadomość korzystania z nich. Prognozy dla rynku systemów informacji geograficznej są bardzo dobre. Według firmy Global Industry Analysts rynek GIS osiągnie w 2015 r. wartość 10,6 miliarda dolarów przy średniej rocznej stopie wzrostu 9,2%.
Z kolei dr Iwaniak zastanawiał się, jak uczynić GIS bardziej inteligentnym. Przypomniał, że taki GIS, jaki budujemy obecnie, został wymyślony ćwierć wieku temu, kiedy świat wyglądał zupełnie inaczej. Dzisiaj potrzebny jest alternatywny GIS dla nowych systemów mobilnych.

Dr Marek Baranowski (IGiK) mówił o harmonizacji i interoperacyjności w IIP, Tomasz Myśliński (geodeta m.st. Warszawy) pokazał, jak IIP jest budowana w stolicy, Marek Szulc (GUGiK) przedstawił Geoportal2 i zapowiedział, że do końca listopada dane z PZGiK będą dostępne na smartfonach, Przemysław Śleszyński opowiadał o potrzebie opracowania Atlasu Narodowego i Atlasu Zagospodarowania Przestrzennego Kraju, ale kulę śniegową uruchomił młody entuzjasta projektu OpenStreetMap Michał Mackiewicz. Nie tylko z pasją mówił o postępach OSMap w Polsce, ale również zauważył, że projekt ma możliwość korzystania z danych przestrzennych na poziomie wspólnotowym oraz lokalnym. Natomiast na dane prowadzonego przez GUGiK Geoportalu uczestnicy OpenStreetMap mogą sobie na razie jedynie popatrzeć. W związku z tym Stowarzyszenie OpenStreetMap złożyło niedawno do administracji Geoportalu wniosek o udostępnienie danych w ramach... udostępnienia informacji publicznej, a sprawa jest w toku.

Korzystając z obecności na sali GGK Kazimierza Bujakowskiego oraz jego zastępcy Jacka Jarząbka, uczestnicy konferencji poprosili ich o zajęcie stanowiska w tej sprawie. Po stronie zainteresowanych danymi z Geoportalu opowiedziała się też jedna z przedstawicielek nauki. Swoje trzy grosze dołożył również prof. Stanisław Białousz, który zapowiedział, że w Niemczech większość informacji przestrzennej będzie wkrótce dostępna dla wszystkich bez żadnych opłat.

Jacek Jarząbek tłumaczył, że zgodnie z Prawem geodezyjnym i kartograficznym oraz ustawą o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne dane z PZGiK przeznaczone do realizacji zadań publicznych przez administrację są udostępniane nieodpłatnie. Dla innych celów też są dostępne, ale warunek nieodpłatności już nie obowiązuje. Dla wszystkich użytkowników bezpłatne są jedynie usługi wyszukiwania i przeglądania danych przestrzennych.
Z kolei Kazimierz Bujakowski zauważył, że kwestie wykorzystania danych i świadczenia usług polegających na udostępnianiu danych z PZGiK nie do końca są jasne. Ekipa GUGiK właśnie szykuje obszerne opracowanie prawne, które ma naświetlić korzystanie z tych danych. – Ideą jest możliwie szerokie ich udostępnianie, ale zasady odpłatności lub jej braku można by zmienić tylko na poziomie ustawowym – dodał GGK.

Niestety, trudno uznać te odpowiedzi za zadowalające. To, co jeszcze kilka lat temu mogło być traktowane jako postępowe, dzisiaj budzi uśmiech politowania. W świetle prognoz, które przedstawił prof. Jerzy Gaździcki, brak powszechnego i nieodpłatnego dostępu do geodanych będzie polską gospodarkę dużo kosztował. Dlatego gorset, który hamuje rozwój inicjatyw komercyjnych i społecznych, takich jak chociażby OSMap, należy jak najszybciej zlikwidować.

Jak zapowiadają organizatorzy, w pierwszym i drugim dniu konferencji uczestnicy będą mogli zapoznać się z aktualnymi wynikami prac prowadzonych w polskich ośrodkach i środowiskach zajmujących się geoinformacją. Drugiego i trzeciego dnia odbędą się także warsztaty umożliwiające pogłębienie wiedzy geomatycznej. XXII Konferencja Polskiego Towarzystwa Informacji Przestrzennej odbywa się pod patronatem ministra administracji i cyfryzacji Michała Boniego oraz organizacyjnym głównego geodety kraju Kazimierza Bujakowskiego.